KIZILDERİLİ ÖNTÜRK KÖKENLİ TÜRK YAZITLAR
  GERi | iLERi  
 

MEKSİKA'DA BULUNAN DAMGA YAZITLARI

 >
     
     
 

Her resim bir kelime temsil ediyor fakat Meksika'da bulunan bazi damga şekil Kızılderili yazıtları bir kelimeden fazla olarak okunuyor ve bazısı bir ses olarak okunuyor.

  
     
  Meksika'da bulunan damga şekil Kızılderili yazıtları:  
     
  Epi-Olmek Yazıtları M.Ö.1000. - M.S.500. Okunuş yukardan aşağı  
  Maya Yazıtları M.Ö.300. - 1697. Okunuş çift sirada yukardan aşağı ve en ustte sağdaki ve sonraki soldaki şekil okunur  
  Zapotek Yazıtları M.Ö.500. - 1000. Okunuş yukardan aşağı  
  Miştek Yazıtları 1200. - 1600. Okunuş yukardan aşağı  
 

Aztek Yazıtları 1400. - 1600. Okunuş yukardan aşağı ve başka değişik şekilde

  
     
 

Kelimeler Olarak Okunan Yazı:

  
     
  Meksika bölgesinde çok sayıda değişik Kızılderili dilleri var. Yazıtları bütün kelimeleri resim olarak gösteriyordular. Onun  için değişik dile sahib milletler aynı yazıtları kullanabiliyordular.  
     
 

 
     
  Latin harfler kulandigi zaman yazıtları farklı çikiyorlar. Maya dillerden örnek:  
     
 

Cakchiquel

Konojel ri winaqi' kan kalaxib'en pe ri kolotajïk, ri junan kiq'ij, ri junan kejqalen, junan kich'ojib'al pa kik'aslen, xa achi'el k'a ri kik'ojlen, ri kinojib'al kichajin xa tik'amun k'a chi nimaläj konojel xtikajo' ki'.

Huasteco (Tének)

Patal an inik ani an uxum u wa'tsinal walkadh abal jununúl kin bats'uw an alwa'taláb ani ka pidhan in éy jant'ini' in tomnál; in kwa'al in tsalpádh ani in k'ayá' abal kin k'anidha' in juntal.

Mam

Kyaqiilqe winaq nchi itz'aj tuj kopib'il, juunx kychuwiinqal b'ix kyokleen, kyja'tzan tuj tb'aanal xiinv'il tu'n kyanq'iin tuj b'ank'u'j kyxool.

Tojol-a'b'al

Spetsanal ja swinkil ja lu'um k'inali junxta wax jul schonjel, sok ja sijpanub'ali, ja yuj ojni b'ob' sk'u'luk ja jas sk'ana-i ja b'as lekilali, ja yuj ja ay sk'ujoli sok ay spensari t'ilan oj yilsb'aje lek sok ja smoj jumasa.

Tseltal

Spisil winiketik te ya xbejk´ajik ta k´inalil ay jrerechotik, mayuk mach´a chukul ya xbejka, ya jnatik stojol te jpisiltik ay snopibal sok sbijil joltik, ja´ me k´ux ya kaibatik ta jujun tul.

Tsotsil

Skotol vinik o ants ta spejel balumile k´olem x-hayan i ko´ol ta sch´ulal i sderechoetik i, skotol k´ux-elan oyike oy srasonik y slekilalik, sventa skuxijik leknóo ta ju jun ju ju vo.

Yucatec (Yukatek)

Tuláakal wíinik ku síijil jáalk'ab yetel keet u tsiikul yetel Najmal Sijnalil, beytun xan na'ata'an sijnalil yetel no'oja'anil u tuukulo', k'a'abet u bisikuba bey láaktzilil yetel tuláakal u baatzile'.

Türkçe

Bütün insanlar hür, haysiyet ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler ve birbirlerine karşı kardeşlik zihniyeti ile hareket etmelidirler.

  
     
 

Sesler Olarak Okudunan Yazı
     
  Sesler Olarak Okudunan Epi-Olmek Yazıtları  
     
 

 
     
     
  Sesler Olarak Okudunan Maya Yazıtları  
 

 

  

     
 

 

  

Sesler Göre Birleştiren Damgalar
     
 

Eski Türk damgaları sesi temsil etmek için kulanıldığı zaman birleştirildi kelime yazmak için. Bunu gibi Meksika bölgesindeki Kızılderililer kendi damgaları seslere göre birleştiriyordular kelimeler yazmak için. Azteklerin eski yazıtlarında bu açıkça görunuyor.

  
     
   
     

 
 

Web Sayfayı Hazırlayan Miighan-Kurt, Gitchi Gaming, Ontario, 2009

  
     
 

>